-
Од:
Онлајн економија
- 11 октомври 2025 09:32 часот
- Споделете на:
Историјата на изборите во слободно Косово започнува во 2000 година, кога беа организирани првите избори.
На 28 октомври истата година беа одржани избори за Општинското собрание, што го означи почетокот на долгиот процес за градење на институциите на земјата која полека се подготвуваше да стане држава.
Изборните процеси во Косово се поделени во две важни историски фази: изборите пред и по прогласената независност во 2008 година.
Од 2000 година до сега, во 2025 година, во Косово се одржани десетици национални или делумни изборни процеси.
Само за Собранието на Косово, организирани се 9 изборни процеси (2001, 2004, 2007, 2010, 2014, 2017, 2019, 2021 и 2025), додека за Општинските собранија, организирани се 8 такви процеси (2000, 2002, 2004, 2009, 2013, 2021 и 2025).
Директните избори за градоначалници почнаа да се одржуваат во 2007 година и оттогаш се организирани 6 вакви изборни процеси (2007, 2009, 2013, 2017, 2021 и 2025 година).
Во интервју за „Економија онлајн“, портпаролот на ЦИК, Валмир Елези, презентираше податоци само за бројот на кандидати кои се сертифицирани во текот на изминатите 25 години во овие 23 национални изборни процеси, без да ги вклучи кандидатите сертифицирани од делумни или вонредни избори во која било дадена општина.
„Ако го разгледаме историскиот аспект на изборните процеси во Косово, можеме да нагласиме дека во текот на овие 25 години тие директно вклучиле голем број граѓани. Според статистиката, повеќе од 60 илјади луѓе учествувале во изборните трки, како кандидати за пратеници, градоначалници и членови на општинските собранија. Секако, оваа бројка ги вклучува и луѓето кои се кандидирале повеќе од еднаш, но кои се сертифицирани за повеќе од еден изборен процес“, рече Елези.
Според него, најголемиот број сертифицирани кандидати припаѓаат на изборите за Општинското собрание, поради големиот број оспорени места, кои се движеа од 900 до 1,000.
„Од вкупниот број кандидати кои се натпреварувале во текот на овие 25 години, најголемиот број, околу 49 илјади, се сертифицирани на изборите за општински собранија. Во текот на 9-те изборни процеси за Собранието на Косово, сертифицирани се повеќе од 10 илјади кандидати, додека за 6 други изборни процеси за градоначалници, сертифицирани се над 1,200 кандидати“, рече Елези.
Податоците презентирани од ЦИК, за кандидатите сертифицирани низ годините, ја покажуваат длабоката разлика помеѓу двата пола.
Во текот на овие две и пол децении, од вкупниот број кандидати, над 19 илјади жени и над 41 илјада мажи се сертифицирани од страна на ЦИК за учество во изборни процеси.
Само за локалните избори во 2025 година, ЦИК сертификуваше 5,624 кандидати, од кои 205 кандидати за градоначалнички избори и 5,419 кандидати за изборите за општинско собрание.
Од вкупниот број, 205 кандидати (185 мажи и 20 жени) беа сертифицирани само за изборите за градоначалници, додека 5,419 кандидати (3,395 мажи и 2,024 жени) беа сертифицирани за изборите за Општинско собрание.