Бурим Адеми, судија во Апелациониот суд, во емисијата „Темпус“ на КТВ рече дека не знаел оти има неформален отпор на Судскиот совет на Косово и дека има две прашања кои директно се во спротивност со Уставот.
„Искрено, не знам дека има неформален отпор во контекст на спротивставување на законот и уште од почетокот кажав дека овој закон е легитимна иницијатива и со три основи од уставен аспект“, рече судијата Адеми. .
Но, според него, има две суштински прашања кои Министерството за правда треба да ги земе предвид, а кои директно можат да се судрат со уставните норми.
„Прво, овој закон зборува за ефикасноста, а со тоа и остварувањето на право на надомест. Во овој контекст, Уставот во член 108, став 5, му дава само надлежност на Судскиот совет за управување со судскиот систем, што го сочинува и аспектот на водењето предмети во судските постапки, што му дава уставна основа да донесува правила според законот“, додаде тој.
Понатаму, судијата Адеми рече дека овој закон не предвидува никаква можност Судскиот совет да изгради какви било правила за ефективно спроведување на овој закон доколку тој оди вака.
„Категорично, Судскиот совет, но и целиот судски систем се спротивставува на ваквото постапување во рамките на законските одредби, без разлика дали со спроведување или одлучување за прашањето за обесштетување на ниво на Врховен суд“, нагласи судијата Адеми.
Според него, тоа создава проблеми во ефикасноста и дека партијата нема ефективни правни средства.
„Затоа што создава проблеми со ефикасноста. Поради тоа што нема ефективни правни лекови за странката и следствено на странката се бара обештетување од 200 до 4 илјади. А што ако Врховниот суд оцени дека 300 се доволни, а партијата вели дека не е доволно, сакам да поднесам жалба, каде да одиме тогаш таков случај?“, додаде понатаму. / Заклетва за правда
Адвокатот Ќеркини: Нашите забелешки се за подобрување на законот
Адвокатот Артан Ќеркини во емисијата „Темпус“ на КТВ рече дека забелешките се за подобрување на законот.
Тој првично рече дека овој закон треба да важи и за кривичната постапка, бидејќи според него дури и обвинет е заинтересиран неговиот предмет да биде завршен во разумен рок.
Според адвокатот Ќеркини, лицето кое е предмет на кривична постапка има правен интерес неговиот предмет да биде завршен во разумен рок.
„Бидејќи кривичната постапка го ограничува правото, лице кое е предмет на кривичната постапка е суспендирано од работа. Лице кое е во кривична постапка не може да се пријави на јавен тендер. Лице што е во кривична постапка не може да биде вработено во јавна установа“, рече адвокатот Ќеркини.
Според него, овој Предлог на закон се однесува на прашањето на пресудата во разумен рок, но рече дека забелешките се со цел да се подобри квалитетот на законот и дека не се со цел да нападнат некого зошто тој го направи законот.
„Нема совршен закон, самите сме биле во работни групи. Добивме многу забелешки, ги вградивме, бидејќи заедничка цел е да биде квалитетен закон кој правично се однесува на големата грижа на граѓаните на Република Косово. Затоа, мислам дека сега треба да се фокусираме на деталите, бидејќи тестото постои, материјата постои. Сепак, деталите се тие што го прават овој закон функционален или нефункционален“, додаде адвокатот Ќеркини. / Заклетва за правда
Ќороли вели дека има недоразбирања за Предлог-законот, Шала бара да направат разлика меѓу постапките
Виган Ќороли, заменик министер за правда, во емисијата „Темпус“ на КТВ рече дека има недоразбирања за Предлог законот за судење во разумен рок, но Гзим Шала од косовскиот институт за правда му порача дека треба да се направи разлика меѓу истражен и судските постапки .
Во дебатата со Шала, Ќороли му рекол дека не е потребно да се постапува по тужби кои се малцински, бидејќи според него, случаите на шујат се малцински тужби во однос на другите случаи.
Од друга страна, Шала му порача дека треба да прават разлика помеѓу истражна и судска постапка.
Дали правите разлика меѓу истражна и судска постапка, гледам, добро ми е“, додаде Шала, нагласувајќи дека треба да се разликува истражната фаза и судската постапка.
„Членот 6 од Европската конвенција за човекови права подеднакво се применува и за кривичната и за граѓанската постапка“, рече тој.
Според него, за да се разбере која е целта на законот, мора да се разбере дека Законот вели дека во истрагата за кривични дела важи максималното времетраење на истрагите според Законот за кривична постапка.
„Три ипол години изградивте наратив дека се...“, рече Ќороли, а Шала реагираше дека не прави разлика меѓу процедури.
„Идејата зошто е бо 3 плус 2 е идеја што ја имавме бо за 6 месеци, 1 година, 2 години, сепак кажав зошто. Разбирам, го прочитав и извештајот и ве слушам со големо внимание, дека имате проблем поврзан со оптоварување во правосудниот систем бидејќи тоа се и проблеми на Судскиот совет, кои неформално ги искажаа, но се надевам дека во петок кога ќе се одржи работилницата ќе го изразат тоа“, рече Ќороли.
Заменик-министерот нагласи дека има недоразбирања врз основа на она што го кажува активната судска практика, што го наведе и Уставниот суд, во најмалку три случаи.
„Тоа вели дека на земјите-членки им останува да ги утврдат нормативните граници на работењето на овој член 6 од Конвенцијата што е поврзано во рамките на правичното судење“, рече тој.
Според него, се смета дека 36 месеци во прв степен е оптимален рок, бидејќи додаде дека ја знаат сложеноста бидејќи во прв степен има проблеми. Тој рече дека Законот се прави за граѓаните чии субјекти не добиваат епилог. / Заклетва за правда
Шала: Не знам какви информации ни недостигаат како ИКД, изјавата на министерот ја сметам за непромислена
Гзим Шала, виш истражувач во Косовскиот институт за правда (ИКД), рече дека е чудна изјавата на министерката за правда, Албулена Хаџиу, што таа ја даде по објавувањето на извештајот на ИКД „Проблеми со реформите во правдата“ (Анализа од четирите Предлог закони кои произлегуваат од „Заедничката декларација за заложби“), бидејќи има податоци кои се предмет на анализа на Предлог-законите објавени на платформата за работни консултации и ИКД беше дел од работните групи.
Хаџиу денеска изјави дека извештајот на ИКД не стои и дека според неа ИКД нема правилни информации за реформите во правдата.
Шала во емисијата „Темпус“ на КТВ рече дека не знае какви информации му недостигаат на министерот и дека смета дека е непромислено од страна на министерот да даде ваква изјава.
Шала рече дека во двата извештаи што ги објави ИКД има податоци дека предмет на анализа се двата предлог-закони кои беа објавени на платформата за консултации со јавноста.
„Оваа изјава е малку чудна бидејќи податоците со кои се занимаваат двата извештаи, денешниот и петокот, се податоци кои се предмет на анализа на двата Предлог-закони кои се објавени на платформата за јавна консултација. тој рече.
Исто така, Шала рече дека и ИКД била дел од работните групи за подготовка на овие предлог-закони и дека е логично информациите да потекнуваат од овие извори.
„Додека во континуитет бевме дел од работните групи и го имаме Предлог-законот, не знам какви информации, кои се информациите што ги немаме и што треба да ги имаме“, додаде Шала.
Понатаму, тој рече дека во однос на меѓуинституционалната соработка, познат е фактот дека до 20 март 2024 година имало континуирани средби меѓу актерите на правосудниот систем, Министерството за правда, КЈК, КПК и други. , за изработката на овие предлог закони, до 20 март годинава тие беа повлечени.
„Американската амбасада, Канцеларијата на Европската унија, ОБСЕ, исто така, покажаа жалење затоа што сите актери на правосудниот систем не се заедно за да ги решат проблемите што треба да се решат преку декларацијата за заложби“, изјави Шала. .
Шала рече дека тоа е непромисленост која таа не ја разбира.
„Сакам да верувам дека ова беше технички пропуст и непромисленост од страна на министерот за правда, бидејќи не сакам да верувам дека ова е убедување, дека ако е убедување, тогаш министерот за правда е неинформиран и дефинитивно треба да не ја претставив оваа ситуација, тоа е само непромисленост што не го разбирам“, додаде тој. / Заклетва за правда
Судијата Адеми: Самиот ЕСП одбива навреме да дефинира строги рокови за судење
Бурим Адеми, судија во Апелациониот суд, во емисијата „Темпус“ на КТВ рече дека самиот Европски суд за човекови права (ЕСЧП) одбива навреме да дефинира строги рокови за судење.
Се плашам дека се додека не се покажало разумно тој суд и многу други држави да дефинираат строги рокови, во овој контекст се плашам дека може да се појават проблеми“, рече Адеми.
Судијата смета дека е потребно да се донесе Законот за судење во разумна временска рамка и вели дека од овие дејствија мора да се внимава на изградбата на нормативите.
„Сметаме дека издавањето на ваков Закон е легитимно со оглед на историскиот аргумент на многу земји, особено од раѓањето на овие дејствија. Од друга страна, чувствувам дека треба многу да внимаваме како се стандардизираат стапките“, рече Адеми.
Тој рече дека се плашат дека таков закон ќе биде невозможен во пракса.
„Се плашам бидејќи е факт дека Судскиот совет, особено во последните три години, презеде трајни дејствија поврзани со судската ефикасност, поаѓајќи од актите што самиот КСК ги изгради, поаѓајќи од нормата што ја утврди за судии, што покажува дека КСК бара континуирана ефикасност на судиите во нивната работа“, рече Адеми.
Тој додаде дека е донесена регулатива и за стручните соработници, која покажува дека секторот за поддршка на правосудниот систем треба да се провери за влијанието на ефикасноста на работата што ја вршат во рамките на правосудниот систем. Исто така, тој рече дека има изградено стратегии за ефикасност во постапувањето на предметите, правејќи ги проеритизирани.
„Сите овие се во функција на судската ефикасност и покрај овие акти и дејствија, КСК изгради и механизам за надзор на Стратегијата, што е највисоко ниво на судскиот систем составен од 5 судии на Врховниот суд, кои постојано имаат надзор и добиваат континуирани извештаи од подружниците, од Основниот суд, од Апелациониот суд, од специјалните одделенија и раководителите на посебните одделенија“, додаде Адеми.
И покрај овие постапки, тој вели дека е јасно дека прашањето за ефикасност не е така едноставно решено. / Заклетва за правда
Адвокатот Ќеркини: Товарот на ефикасноста на предметот е на судовите, а не на странките
Адвокатот Артан Ќеркини рече дека товарот на ефикасноста на предметот е на судовите, а не на странките.
Ќеркини во емисијата „Темпус“ на КТВ рече дека иако Уставот на граѓаните им гарантира право на судење во разумен рок, без закон од ваков карактер, ова право останува како право на хартија.
„Дури и кога граѓаните се жалеле до Уставниот суд дека е повредено ова право, тие не добиле материјален надоместок за повредата на ова право, се додека овој закон предвидува разумен надоместок во рамките на буџетските можности на Република Косово за граѓанин кому ова право му е повредено“, рече Ќеркини.
Тој рече дека Законот треба да дефинира кога ќе почне да тече рокот за судење во разумен рок. Според судската пракса на Судот во Стразбур, се вели дека рокот во кривичната постапка започнува од моментот кога обвинетиот првпат ќе биде известен за сомнение дека сторил кривично дело.
„Да ви кажам право, кога ние сме виновни на партијата за одолговлекување врз основа на процедуралните закони на Косово, не може да се обвинува партијата. Зошто? Затоа што роковите се строги и има правни последици за непочитување на роковите и судовите имаат механизам за санкционирање за непочитување на процесната дисциплина. Така што законодавецот го префрли товарот на процесната ефикасност на судот“, рече адвокатот Ќеркини.
Тој рече дека во многу точки се согласува со извештајот на ИКД „Пресуда во разумен рок“. објавено на 5 јули 2024 година, во кое се наведува дека и покрај легитимната цел на Предлог-законот да го реши прашањето за пресудување во разумна временска рамка, содржината на Предлог-законот не го решава ова прашање. Впрочем, овој Предлог-закон, со оваа содржина, ризикува да создаде хаос во правосудниот систем.
Ќороли: Повеќе од пет пресуди на Уставниот суд утврдиле повреда на правото на судење во разумен рок
Виган Ќороли, заменик-министер за правда, рече дека има над пет пресуди на Уставниот суд во кои се констатира повреда на правото на судење во разумен рок.
Поканет во емисијата „Темпус“ на КТВ, Ќороли рече дека МО уште во 2021 година има издадено концепт документ и Стратегија за донесување Закон за реализација на судењето во разумен рок.
Заменик министерот истакна дека годинава се започнати подготовките за изработка на предлог-законот и годинава се во завршна фаза пред да се одобри во Владата, а потоа и во Собранието. Значи, тоа е во фаза на јавни консултации.
Законот за судење во разумен рок рече дека ќе биде многу важен темел за нашето општество, бидејќи во правосудниот систем има над 150 илјади предмети кои се активни и дека граѓаните со години чекаат да се решат тие предмети. .
Бидејќи сме на прагот да влеземе во Советот на Европа, рече дека треба да имаме таков закон каков што имаат повеќето земји од ЕУ.
„Во консолидацијата на судската практика на Уставниот суд имаме повеќе од пет пресуди кои имаат иста нормативна вредност како уставните измени и имаат нормативна уставна вредност, каде што констатира повреда на правото на судење во разумен рок. “, рече Ќороли.
Тој рече дека последниот случај е на Ѓаковица, која случајот го покренала во 2008 година и се уште нема добиено епилог од првостепениот случај.
„Замислете овој 16-годишник кога граѓанин на Републиката не успева да го добие она што се нарекува правична сатисфакција“, рече тој. / Заклетва за правда
