Министерката за правда Албулена Хаџиу најави дека Предлог-законот на Државното биро за проверка и конфискација на неоправдани имоти наскоро ќе биде испратен на одобрување до Владата, а потоа и до Собранието. Таа рече дека по наодите на Уставниот суд кој го прогласи законот за неважечки, адресирани се прашањата што ги покрена Судот
Ардона Попова
Министерството за правда нема изготвено нов предлог-закон за Државното биро за проверка и конфискација на неоправдани средства, но има направено извесни измени во постоечкиот закон, изјави во вторник министерката Албулена Хаџиу.
Пред месеци, Законот за Државно биро го прогласи за неважечки Уставниот суд, кој утврди дека четири негови членови се спротивни на највисокиот правен акт на државата.
Хаџиу преку прес-конференција најави дека предлог-законот наскоро ќе биде испратен на одобрување до Владата, а потоа и до Собранието.
„Ова е јасна победа на владеењето на правото и моќна порака до сите кои ја злоупотребија службената положба, ја злоупотребија службената положба и до сите оние кои како функционери создадоа неоправдано богатство“, рече таа.
Таа рече дека по пресудата на Судот биле разгледани прашањата кои биле во спротивност со Уставот.
Првото прашање што се решава е ретроактивноста на законот. Хаџиу рече дека Уставниот суд утврдил дека долгиот временски период може да создаде предизвици за вклучените страни, ставајќи ги во позиција на „објективна неможност да се обезбедат докази што го оправдуваат потеклото на нивното богатство“.
„Нејзините измени во предлог-законот обезбедуваат новите периоди на проверка на имотот да се однесуваат само на периодот кога јавниот функционер бил на функција, по исклучок дозволувајќи продолжување на верификацијата за пет години по завршувањето на вршењето на јавната функција. “, изјави таа..
Втората измена се однесува на појаснување на временскиот период за верификација на имотот. Хаџиу рече дека со измените, периодот на верификација ќе биде поврзан само со временскиот период кога јавен функционер бил на функција, што ќе му овозможи на бирото да започне со проверка на имотот само во периодот до пет години откако јавен службеник ќе заврши со вршењето на функција .
Оваа промена, рече Хаџиу, ги штити службениците „од бескрајни истраги“.
Хаџиу рече дека третото прашање на кое се работи е она на Надзорната комисија и поделбата на власта. Уставотворецот побара промена на составот на комисијата. Со новите измени, според МО, е реконструиран составот на комисијата, вклучувајќи тројца членови кои ќе ги избира Собранието, меѓу кои и директорот на Агенцијата за спречување на корупцијата и директорот на единицата за вештачка интелигенција.
„Штом ги имаме изјавите на Министерството за финансии и на Владата на Косово кои се поврзани со финансискиот извештај и доколку законот е во согласност со acquis communautaire, повторно ќе ја обработиме верзијата со измени. Според најавите што ги имам од кабинетот, во текот на неделата ќе ги имаме овие две изјави и веднаш ќе продолжиме во Владата, а потоа во Собранието“, рече Хаџиу, барајќи пратениците на Собранието на Косово да го поддржат овој закон кога се испраќа на пленарна седница.
Пратениците, всушност, го изгласаа Законот за Државното биро за верификација и конфискација на неоправдани средства во февруари 2023 година. Неколку дена подоцна, претставници на Демократската партија го испратија до Уставниот суд на проверка.
Судот го прогласи Законот за неважечки на 26 јуни 2024 година. Тој предвидуваше дека сите јавни функционери би можеле да бидат предмет на проверка на имотот доколку постојат сомневања дека тие се стекнати незаконски.
Покрај службените лица, предмет на проверка и одземање на неоправданото богатство се очекуваше да бидат и членовите на нивните семејства или трети лица, на кои постои сомневање дека е можно да е пренесено богатството на јавните функционери.
Уставниот суд во својата одлука вели дека постапката за проверка и конфискација на неоправданиот имот е независна од кривичната постапка, „стандард на докажување не е кривичната „основано сомневање“, туку граѓанската „оцена на веројатност“. и, според кој, имотот се смета за неоправдан ако судот, врз основа на доказите, „смета дека нешто е поверојатно да се случило или да се случило отколку да не се случило““.
Законот, кој е прогласен за неважечки, го опфати периодот од 17 февруари 2008 година и периодот во рок од десет години од моментот кога јавните функционери престануваат да ја вршат функцијата.
