GLPS: Судските процедури, предизвик за спроведување на правото на жените на наследство на имот

Жените се соочуваат со години заостанати судски случаи додека се обидуваат да го остварат своето право на наследување на имот, беше објавено на тркалезна маса организирана од Групата за правни и политички студии во среда. Врз основа на податоците на GLPS, кои беа објавени по мониторингот на шест судови, се покажа дека во некои случаи жените биле принудени да чекаат до четири години за да бидат сослушани нивните граѓански тужби.

Продолжувањето на судските постапки до четири години е еден од главните предизвици со кои се соочуваат жените во остварувањето на своите имотни права, беше кажано во среда на тркалезната маса организирана од Групата за правни и политички студии (GLPS). 

На оваа тркалезна маса, на која беа презентирани наодите од мониторингот на шест судови, раководителот на проектот во GLPS, Деа Фетиу, рече дека судовите се соочуваат со недостаток на човечки капацитет при постапување по предметите на наследство и поделба на имотот по разводот на брачните парови.

„Имаше околу 30 случаи каде што точно го знаевме датумот кога е поднесена тужбата и датумот на првото рочиште, се покажа дека во просек во цело Косово се потребни околу четири години за судот да започне со разгледување на граѓанска тужба. Овој број варира многу од суд до суд, имало случаи, особено во Основниот суд во Приштина каде што случаите траат и до девет години за да започнат. Но, дури и откако ќе започнат, тие гледаат многу голема тенденција рочиштата да се одложуваат. Имало случаи каде што рочиштата веќе започнале, а првата причина што можеле да ја искористат за одложување на рочиштето била пронајдена и таа веднаш била откажана“, нагласи таа.

Фетиу објави дека 45 проценти од жените кои поминуваат низ процес на поделба на семејното наследство се откажуваат од ова право како резултат на притисок од членовите на семејството, но и доброволно.

„Жените се откажуваат од своето наследство врз основа на ветувања дадени од нивните семејства, ветувања кои потоа не се исполнуваат. На пример, имавме случај во Приштина, каде што една жена беше убедена да се откаже од своето наследство затоа што нејзините браќа ѝ ветија некаков договор, некаков вид компензација, а таа ја повлече тужбата против нив, но потоа договорот никогаш не беше спроведен и жената заврши на суд“, рече Фетиу.

Наим Ќелај, кој е Народен адвокат, рече дека исклучувањето на жените од правото да наследат семеен имот е сè уште многу присутен феномен, и покрај напорите за зголемување на општествената свест.
„Тоа е проблем што бара анализа и решение. Целиот проблем со имотните права ниту почнува ниту завршува на суд, судот е само една алка во системот и имајќи ги предвид статистиката и многу големиот број судски случаи, мислам дека институционалните носители и оние што ја носат одговорноста во оваа земја треба да размислат каде лежи проблемот и дали треба да очекуваат секој граѓанин на Косово да го оствари своето право на суд, па зошто тогаш други органи“, рече тој.

На тркалезната маса на GLPS, беше упатен и повик до институциите да се справат со овие предизвици.