Што е познато досега за забраната за патување во САД за граѓани на 12 земји

Американскиот претседател Доналд Трамп потпиша забрана за патување во САД од 12 земји, наведувајќи ги ризиците за националната безбедност, соопшти Белата куќа.

Исто така, постојат уште седум земји чии граѓани ќе се соочат со делумни ограничувања за патување.

Американскиот претседател изјави дека листата би можела да се ревидира доколку се направат „материјални подобрувања“ и дека би можеле да се додадат други земји доколку „се појават закани низ целиот свет“.

Ова е втор пат тој да нареди забрана за патување од одредени земји.

Тој потпиша слична наредба во 2017 година, за време на неговиот прв мандат како претседател.

Кои земји се погодени?

Трамп потпиша проглас со кој се забранува патување во САД за граѓани на 12 земји:

Авганистан

Бурма

Чад

Република Конго

Екваторска Гвинеја

Еритреја

Хаити

Иран

Либија

Сомалија

Судан

Јемен

Постојат уште седум други земји чии граѓани се соочуваат со делумни ограничувања за патување:

Бурунди

Куба

Лаоси

Сиера Леоне

Того

ТУРКМЕНИСТАН

Венецуела

Забраната стапува на сила во понеделник во 12:01 часот по локално време, мерка за да се избегне хаосот што се одвиваше на аеродромите низ целата земја кога слична мерка стапи на сила практично без претходна најава пред осум години. Не е даден датум на истекување. Наредбата бара периодично преиспитување.

Зошто беше воведена забраната?

Белата куќа изјави дека овие „ограничувања со здрав разум“ ќе ги „заштитат Американците од опасни странски актери“.

Во видео објавено на неговата веб-страница „Truth Social“, Трамп рече дека неодамнешниот сомнителен терористички напад во Болдер, Колорадо, „ги истакнал екстремните опасности“ што ги претставуваат странските државјани кои не биле „соодветно проверени“.

Дванаесет лица беа повредени во Колорадо во неделата кога маж нападна група што се собрала во поддршка на израелските заложници, фрлајќи две запаливи направи и користејќи импровизиран пламенофрлач.

Човекот обвинет за извршување на нападот е идентификуван како египетски државјанин, но Египет не е вклучен на листата на забранети земји.

Трамп има блиски врски со египетскиот претседател Абдел Фатах ал-Сиси, кој во минатото беше опишан од американскиот претседател како негов „омилен диктатор“.

Какви исклучоци постојат?

На голем број луѓе од погодените земји може да им биде дозволено да влезат во САД поради следниве исклучоци:
- Спортисти кои патуваат за големи спортски настани, како што се Светското првенство во 2026 година или Олимписките игри во 2028 година
- Носители на „имигрантски визи за етнички и религиозни малцинства кои се соочуваат со прогон во Иран“
- Авганистански државјани кои поседуваат специјални имигрантски визи
- Секој „законски постојан жител“ на САД
- Двојно државјанство кое има државјанство во земји кои не се вклучени во забраната за патување

Покрај тоа, државниот секретар може да одобри исклучоци за поединци врз основа на „случај по случај“, ако „поединецот би служил на национален интерес на Соединетите Американски Држави“.

Каква беше реакцијата на забраната?

Најновата наредба на Трамп, за која се очекува да се соочи со правни предизвици, предизвика брза реакција, како дома, така и во странство.

Сомалија вети дека ќе соработува со Соединетите Американски Држави за решавање на сите безбедносни прашања.

Во соопштението, сомалискиот амбасадор во САД, Дахир Хасан Абди, рече дека неговата земја „ги цени своите долгогодишни односи“ со Америка.

Министерот за внатрешни работи на Венецуела, Диосдадо Кабело, предупреди дека „престојот во Соединетите Држави е голем ризик за секого, не само за Венецуелците“.

Демократите веднаш го осудија овој чин.

„Оваа забрана, проширена на забраната на Трамп за муслиманите во неговиот прв мандат, само дополнително ќе нè изолира на светската сцена“, рече Прамила Џајапал, демократска конгресменка од Вашингтон, во објава на социјалните мрежи.

Друг демократ, конгресменот Дон Бејер, рече дека Трамп ги „издал“ идеалите на основачите на САД.

Групите за човекови права, исто така, ја критикуваа забраната.

„Амнести интернешнл САД“ го опиша ова како „дискриминаторски, расистички и крајно сурово“, додека американската организација „Хјуман рајтс фрст“ го нарече „уште една антиимигрантска и казнена акција преземена“ од претседателот.

Што се случи минатиот пат?

Трамп ја издаде својата првична забрана за патување за време на неговиот прв мандат во Белата куќа во 2017 година.

Вклучуваше некои од истите земји како Иран, Либија и Сомалија. Критичарите го нарекоа „муслиманска забрана“ бидејќи седумте земји првично наведени беа со муслиманско мнозинство, а веднаш беше оспорена во судовите низ САД.

Белата куќа ја ревидираше политиката, конечно додавајќи две земји со немуслиманско мнозинство, Северна Кореја и Венецуела.

Ова беше потврдено од Врховниот суд во 2018 година.

Претседателот Џо Бајден, кој го наследи Трамп, ја укина забраната во 2021 година, нарекувајќи ја „дамка врз нашата национална совест“.