KOHA.net

СВЕТОТ

Мистериозната смрт на Палестинците во израелските затвори

Палестински затвореник

Фото: BBC

Тринаесет палестински затвореници починаа во израелските затвори од 7 октомври, изјави Кадура Фарес, шеф на Комисијата за прашања на затворениците на палестинската управа.

Би-Би- - Неколку дена откако Хамас го нападна Израел и започна војната во Газа, Ум Мухамед на окупираниот Западен Брег доби телефонски повик од нејзиниот син во израелски затвор.

Моли се за мене мајко!“, рекол Абдулрахман Мари. „Овде работите стануваат потешки. Можеби нема да ми дозволат повторно да разговарам со тебе“. 

Тоа беше последен пат кога таа го слушна неговиот глас. 

Условите за палестинските затвореници во Израел се влошија од 7 октомври минатата година, кога Хамас го започна својот смртоносен напад врз израелските заедници во близина на Појасот Газа, според Комисијата за прашања на затворениците на палестинската управа (ПА).

Оттогаш 13 палестински затвореници умреле во израелските затвори, „повеќето од нив како резултат на тепање или негирање лекови“, рече Кадура Фарес, шеф на комисијата. 
Абдулрахмани беше меѓу првите што загинаа. 

Столар во селото Карават Бани Хасан, тој се враќал дома од своето работно место во Рамала во февруари минатата година кога бил уапсен на контролен пункт. Тој беше одведен во административен притвор - според кој Израел може да држи луѓе без обвинение на неодредено време - во затворот Мегидо.

Неговиот брат Ибрахим рече дека обвиненијата против него се помали, како учество во протести и поседување оружје, но рече дека е обвинет и дека е дел од Хамас, иако нема конкретни обвиненија против него. 

Ибрахим се уште се обидува да ја открие причината за смртта на неговиот брат. Тој мора да се потпре на сведочењата на други поранешни затвореници, а исто така и на извештаите од судските рочишта. 

Еден од поранешните затвореници, кој бил во ќелијата со Абдулрахман, под услов да остане анонимен рече: „По 7 октомври, тоа беше тотална тортура. Не тепаа без причина, не претресоа без причина. Дури и да погледнеш некого на погрешен начин, тој те тепаше“. 

Тој опиша дека видел сериозно претепан Абдулрахман. 

„Во 9 часот дојдоа во нашата ќелија и почнаа да не тепаат. Еден од чуварите почнал да ги навредува родителите на Абдулрахман, што тој не можел да го поднесе, па почнал да се кара со него. Многу тешко го претепаа и цела недела го испратија во друга ќелија, горе. За тоа време можевте да го слушнете како вреска од болка“. 

Тој рече дека за смртта на Абдулрахман дознал една недела откако бил пуштен од затвор. 

Израелската затворска служба не одговори на прашањата на Би-Би-Си за смртта на Абдулрахман или 12-те други Палестинци за кои Комисијата за прашања на затворениците рече дека починале. Тој едноставно рече: „Не сме запознаени со објаснетите претпоставки и колку што знаеме овие претпоставки не се вистинити“. 

Во прегледот на телото на Абдулрахман Мари учествувал и Дени Росин, доктор кој е дел од невладината организација „Лекари за човекови права“. Тој го потврди она што го рекоа ќелијата и братот на Абдулрахман.

Во извештајот на Росини се споменува дека на градите на Абдулрахман биле забележани модринки и дека има неколку скршени ребра. Забележани се и модринки на грбот, левата рака и бутот, како и на десната страна на главата и вратот.

Во извештајот е вклучен и дополнителниот полициски извештај во кој се спомнува „насилното ограничување“ употребено врз Мари шест дена пред неговата смрт.

Росини во извештајот рече дека иако специфичната причина за смртта не е пронајдена, „може да се претпостави дека насилството што го претрпе, каде што се здоби со неколку модринки и неколку тешки скршеници на ребрата, придонесе за неговата смрт“. 

Тој, исто така, додаде дека „неправилниот пулс“ или „срцев удар“ може да настанат од повредите што ги добил, без да остави никакви физички докази. 

Израел моментално држи повеќе од 9,300 затвореници, од кои повеќето се Палестинци, според израелската група за права ХаМокед, вклучително и повеќе од 3,600 лица во административен притвор. 

Овие бројки не ги вклучуваат затворениците од Појасот Газа кои израелската војска ги држи во одделени објекти. 

Кадура рече дека промената по 7 октомври „погодила на секој аспект од животот на затворениците“, што сугерира дека затворениците се соочуваат со глад и жед, а на некои од нив, кои се хронично болни, им е забрането да се лекуваат. Тепањето станало зачестено и брутално. 
„Запознав притвореник кој ослабе 20 килограми само во последните три месеци“, рече тој. „Како војната во Газа да беше и војна против палестинските затвореници. Тоа беше како форма на одмазда“.

Палестинските затвореници опишаа дека биле тепани со стапови, пуштени кучиња врз нив и одземени облека, храна и ќебиња во неделите по нападот на 7 октомври. 

Израелската затворска служба го негираше малтретирањето, велејќи дека „сите затвореници се задржани во согласност со законот, додека нивните основни права се почитуваат и се под надзор на стручен и квалификуван затворски персонал“.

Тој рече дека затворот отишол во „вонреден режим“ по избувнувањето на војната. Примерите што тој ги даде вклучуваат отстранување на електрична опрема, исклучување на електричната енергија во ќелиите и намалување на активностите на затворениците. 

Во селото Беит Сира на Западниот брег, таткото на Арафат Хамдани покажал каде израелската полиција ја скршила вратата од семејниот дом и влегла во 4 часот наутро на 22 октомври во потрага по неговиот син.

Полицајците го покриле лицето на неговиот син со густа црна крпа и му го врзале со јаже околу вратот. Маската имаше силен мирис, рече тој, а Арафат изгледаше дека има проблеми со дишењето под неа. 

Се обидов да го смирам“, изјави Јасер Хамдани. "Во ред е. Немаат ништо против тебе. Немаат ништо против нас. Постојано му го кажував ова додека го изнесуваа од дома. Го зеле со себе“.

Два дена подоцна дојде телефонски повик. Арафат беше пронајден мртов во својата ќелија во затворот Офер на Западниот Брег. 

Израелските власти не дадоа објаснување како тој починал. Арафат имал дијабетес тип 1 и понекогаш имал проблеми со ниско ниво на шеќер во крвта. 

Неговиот татко рече дека еден од полицајците кои го уапсиле Арафат му рекол да земе лек со него, но не е јасно дали успеал да го земе. 

Хирургот Даниел Соломон, кој беше присутен на прегледот на телото на Арафат Хамдани по неговата смрт, според барањето на „Лекари за човекови права“, напишал извештај. 

Соломон рече дека прегледот бил одржан во Израел на 31 октомври, но додаде дека состојбата на телото, поради долготрајниот студ, го отежнува утврдувањето на причината за смртта. 

Извештајот укажува на недостаток на податоци за тоа дали Арафат земал лекови за дијабетес и во која доза. 
Во извештајот се споменува и потребата од дополнителни тестови по обдукцијата за да се утврди причината за смртта. 

„До сега не знаеме како починал. Ништо не е јасно“, изјави Јасер Хамдани.
Телата на Арафат или Абдулрахман се уште не се вратени. Нивните семејства сакаат сами да закажат аутопсија, да одржат свои погреби и да го кажат последното збогум. 

„Тој беше моето месо и крв. Потоа по кратко време повеќе го немаше“, изјави Јасер Хамдани. 
Насекаде во станот имало слики од неговиот син. 

Ум Мохамед покажа фотографии од Абдулрахман од нејзиниот телефон, покажувајќи на една и велејќи: „Погледнете го. Беше многу смешен“. 

„Со текот на времето тој стана водач на неговата група затвореници. Ми се јавуваше на телефон кога им правеше појадок додека спијат. Секогаш беше најактивен. Никогаш не остана на едно место“. 

Таа почна да плаче. 

„Врати ми го. Сакам да го видам за последен пат. Последен поглед“.