Образовните експерти сметаат дека квалитетот на образованието е потфрлен. Според нив, институциите ја заборавиле својата мисија да обезбедат образование. Тие оценуваат дека е потребно преструктуирање во целиот процес на обезбедување квалитет во училиштето.
Поранешниот заменик-министер за образование, Џавит Реџај, за КосоваПрес спомна дел од проблемите кои влијаат на квалитетот на образованието.
Според него, нема доволно финансиски средства за квалитетна организација на наставата, но истовремено има и погрешно структуирање на начинот на вложување средства во образованието.
„Човечкиот фактор е фактор број еден за квалитетот на образованието во Косово, мислам на сите нивоа без исклучок, вклучително и наставниците, но и креаторите на политиките. Луѓето и институциите ја заборавија сопствената мисија да обезбедат образование, квалитет кој се изразува преку развојот на децата, продуктивни и корисни луѓе за себе, семејството и општеството. Го заборавивме ова. Одиме на работа за да одиме, работиме и има тотално исклучување помеѓу правилата, политиките, другите насоки и реалноста на она што се случува во училиштето. Има уште два проблема, Косово е сиромашна земја, нема доволно финансиски средства за квалитетна организација на образованието, но истовремено има и погрешно структуирање на ресурсите, начинот на инвестирање на ресурсите во образованието, прво на се затоа што над 80 проценти одат само за плати, а образованието не е само испраќање луѓе на часови или училиште, давајќи им плата, туку образованието треба да се смисли со нешто. Овој фокус на платите значеше дека наставниците и училиштата не се соодветно поддржани за да ги збогатат искуствата на децата во училницата, со различни технологии кои ќе му дадат смисла на учењето“, рече Реџај.
Реџај рече дека буџетот за образование треба да оди на вистинските места, а не како што беше порано. Според него, потребно е вистинско преструктуирање.
„Не градете училишта, туку збогатете ги училниците внатре и поддржете ги наставниците. И не вработувајте повеќе наставници, туку користете ги оние внатре за да ги дополните образовните услуги. Дури ни наставниците немаат друга заложба која би била надвор од наставата, на пример, кариерно советување, психолошки услуги, емоционално-психолошка поддршка, активности зависни од таленти, тоа би ги збогатило искуствата за учење во училиштето. Затоа, сметам дека е неопходно да се има вистинско преструктуирање, не само за очите, да се понуди не само наставна, туку и емоционална поддршка за ученикот, поддршка против малтретирањето и други се додека тоа му е потребно на училиштето. Ако е зголемен буџетот за образование, треба да оди на вистинските места, а не како што беше досега, освен во случаи на потреба, да се оди во нови училишта и да се вработат нови наставници и службеници во образованието, бидејќи им штетиме на деца“, додаде Реџај.
Според извршниот директор на Институтот ЕдГвард, Ринор Ќехаја, недостатокот на квалитет во образованието е недостаток на отчетност и одговорност.
Ќехаја побара од Министерството за образование да го реструктуира целиот процес за обезбедување квалитет во училиштето.
„Недостигот на квалитет има единствен влез а тоа е немањето отчетност и одговорност, не ни недостигаат документи, законска регулатива и стратегија, но ни недостасува одговорност за неуспеси, ни недостасува одговорност за импровизации и системи. Сето тоа ни се враќа како долгорочна штета на развојот на учениците, тоа е одговорност кон истото. Би било добро да има зголемен број на инспектори, но пред се треба да го реструктуираме целиот процес на обезбедување квалитет внатре во училиштето, односно многу голема независност на училиштето. За да се гарантира ова обезбедување квалитет во нашите училишта, императив е да имаме подобрување на квалитетот во образованието и во училницата. Значи, секоја реформа што ни доаѓа во однос на квалитетот мора директно да влијае на ученикот во училницата, со реформи кои ни гарантираат поквалитетна настава“, рече Ќехаја./КСП
