Од четворицата градоначалници на општините на север, само Лепосавиќ ги извршува своите должности во општинската зграда. А Германија го услови лобирањето за отстранување на мерките што ЕУ му ги наметна на Косово со преместување на овој претседател во алтернативна функција. Во одговорот за TIME, Амбасадата нагласи дека Владата веќе презела чекори за пофалба за ублажување на состојбата на северот. Отстранување на мерките побара известувачот за Косово во Европскиот парламент, Виола фон Крамон, на средбите што ги одржа во петокот вечерта во Приштина.
Преместувањето на градоначалникот на Лепосавиќ од општинската зграда во алтернативна канцеларија е услов Германија да се заложи Европската унија (ЕУ) да ги отстрани казнените мерки од Косово.
Во писмена реакција, германската амбасада во Приштина во петокот мнозински зборуваше кога се осврна на преместувањето на градоначалниците на север, но само еден од четворицата е во општинската канцеларија.
„Владата на Косово веќе презеде чекори за пофалба за ублажување на ситуацијата. Тоа го намали присуството на специјалните единици на косовската полиција во близина на општинските објекти. Воведе и административна инструкција за дефинирање на процесот за одржување нови избори во четирите северни општини. Не е спроведено барањето градоначалниците привремено да ги извршуваат своите должности во други објекти освен општинските згради“, се вели во одговорот на Кристијан Ботчер, шеф за комуникација во германската амбасада.
Амбасадата го пофали Косово за професионално справување со нападот во Бањска и за подобрување на координацијата и соработката со КФОР и ЕУЛЕКС. Во меѓувреме, тој најави дека Германија ќе се залага за крај на мерките на ЕУ, врз основа на натамошните чекори од Косово.
„Ги повикуваме Владата на Косово и градоначалниците на четирите општини да се воздржат од контроверзни одлуки кои го отуѓуваат локалното население. Германија ќе се заложи за прекин на мерките врз основа на натамошни чекори од Косово“, се вели во реакцијата на Амбасадата.
На почетокот на неделата ЕУ соопшти дека мерките ќе бидат укинати кога ќе се оцени дека „се преземени соодветни чекори за ескалација на ситуацијата на северот“.
Сепак, европскиот блок не покажа какви се акциите кои не ги презеде Косово, ниту дали има нови барања.
Од Владата не зборуваат за европскиот став за чекорите кон ескалација на ситуацијата на северот. Но, тие го повторија ставот дека обврските се исполнети и дека се чека извештајот на високиот претставник на ЕУ, Жозеп Борел, за да се констатира исполнувањето на мерките.
Во текот на неделата во Брисел рекоа дека оваа година носи надеж за спроведување на договорите меѓу Косово и Србија.
Но, според професорот по право Фламур Хисени, по нападот во Бањска, процесот тргнал во друга насока. Според него, дијалогот не треба да продолжи се додека се во сила мерките против Косово.
„Владата на Косово треба да бара еднаков третман во процесот на дијалог и без пристрасност од ЕУ. Повторно со ова барање ЕУ е неправедна кон Косово. Не може да се прогласи оптимист и да се бара враќање на страните на преговарачка маса, додека од Косово се бара нешто дополнително во процесот на дијалог, плус мерките/санкциите се уште се во сила“, рече Хисени.
Според него, оптимизмот на европскиот блок за дијалогот меѓу Косово и Србија никогаш не донел конкретни резултати.
Професорот Хисени го критикуваше официјален Брисел за едностраниот пристап, како што рече, во корист на Србија.
„ЕУ покажа непочитување кон државата и Уставот на Косово, нудејќи предлог-статут на Заедницата на општините со српско мнозинство, со што сериозно се нарушува внатрешната државна и уставна регулатива на Република Косово“, рече тој.
Укинување на мерките во четврток побара и премиерот на Ирска Лео Варадкар на прес-конференцијата со премиерот Албин Курти.
Отстранување на мерките побара известувачот за Косово во Европскиот парламент, Виола фон Крамон, на средбите што ги одржа во петокот вечерта во Приштина.
Според соопштението од Претседателството, на средбата со него, претседателката Вјоса Османи ги нарече мерките неправедни, и истакна дека тие создаваат дисбаланс во дијалогот Косово-Србија.
„Претседателот Османи во оваа прилика зборуваше за важноста ЕУ да оди напред во однос на Косово со тоа што ќе и даде статус на земја кандидат. Исто така, претседателот Османи уште еднаш ја истакна важноста од отстранување на мерките на ЕУ кои се уште се во сила, повторувајќи ја неправдата од оваа одлука како и нерамнотежата што ја создаваат во позиционирањето на страните во дијалогот. Во врска со ова прашање, претседателот Османи потврди дека Косово останува страна посветена на целосно спроведување на договорите“, се наведува во соопштението на Претседателството.
Според соопштението, на средбата се разговарало за последните случувања во Косово, особено за безбедноста и работата на косовските институции во однос на евроинтегративниот пат. Се зборуваше и за потенцијалното влијание на овогодинешните европски избори во Косово.
Виола фон Крамон се сретна и со лидерот на најголемата опозициска партија.
Претседателот на Демократската партија Мемли Красниќи на Фејсбук напиша дека побарал од известувачот за Косово во Европскиот парламент да се заложи за укинување на санкциите на ЕУ против Косово.
На средбата со Фон Крамон во петокот, Красниќи рече дека граѓаните на Косово не треба да бидат неправедно казнети како „последица на политичката неодговорност на неспособната влада“.
„Заедно разговаравме за политичките и безбедносните случувања во нашата земја, не оставајќи го настрана процесот на евроинтеграции на Косово. Му се заблагодарив на известувачот фон Крамон за континуираната поддршка што Европскиот парламент воопшто, но и таа посебно, ја дава на процесот на визна либерализација за граѓаните на Косово“, напиша Красниќи.
ЕУ во јули 2023 година објави казнени мерки против Владата на Косово, бидејќи не се преземени активности за намалување на тензиите на северот. ЕУ привремено ја прекина работата во рамките на Договорот за стабилизација и асоцијација и Косово, исто така, нема да биде покането на состаноци на високо ниво, освен на оние поврзани со дијалогот.
Програмирањето на средствата за Косово во рамките на програмата ИПА 2024 исто така е ставено во мирување. Предлозите поднесени од Косово во рамките на Инвестициската рамка за Западен Балкан (WIBF) не се доставени на разгледување до Одборот на WBIF на 29-30 јуни.
Мерките против Косово беа решени по создадените тензии, при што новите градоначалници стапија на должност во четирите општини на север, населени главно со Срби.