„КОХА Диторе“, весникот на големиот пресврт

Дваесет и осум години по основањето на дневниот весник „КОХА Диторе“, медиумски експерти и поранешни новинари на овој медиум велат дека тој имал и има главна улога во точното информирање на граѓаните. Брикенда Реџепи, главен и одговорен уредник на групата „КОХА“, рече дека етиката и професионалноста и понатаму се столб на овој весник, кој 23 последователни години излегува во печатена верзија, додека последните пет години само во онлајн верзија.

Поминаа 28 години откако „КОХА Диторе“ го објави првиот број како дневен весник. Од 31 март 1997 година до оваа годишнина се објавени 9957 изданија.

Медиумските експерти оценуваат дека овој весник ја започна својата мисија во време кога народот на Косово се соочуваше со информативен мрак како резултат на угнетувачката и дискриминаторската политика на белградскиот режим.
Рахман Пачаризи, универзитетски професор и поранешен новинар, вели дека заслугите на „Коха диторе“ за правично информирање се големи.

„Покрај тоа што помагаше во информирањето, тој направи извонредна работа во подготовката на нови новинарски кадри, со методологијата што ја користеше за подготовка на новинари, што ги направи дел од информациите на меѓународните медиуми, кои беа со седиште во Косово и чија главна референца беше речиси весникот „Коха диторе“... И денес, најдобрите новинари во Косово кои работат за меѓународни медиуми се производи на тогашниот дневен весник „Коха диторе“, вели Пахазиторе. 

Друг универзитетски професор Бард Ругова, кој се приклучи на тимот на „Коха диторе“ околу една година по неговото основање, рече дека овој весник се издвојува по својата храброст и професионалност. 

„Тоа беше медиум за општествена одговорност. Медиум во кој освен што слободно го кажувавме мислењето, бевме одговорни и за тоа што сме го кажале. Се сеќавам дека во еден од случаите дојде еден од дистрибутерите, возачите што го дистрибуираа весникот и го претепаа за статија што сум ја напишал и ми се жалеше дека твојата караница ме претепала“. 

Брикенда Реџепи, главен и одговорен уредник на групацијата КОХА, истакна дека овој медиум и понатаму има приоритет на јавната доверба. 

„Нè учеа да ги гледаме работите со пообјективно око и да се држиме на дистанца од она што го известуваме, а тоа нè придружуваше низ времето, и по војната и сега, што можеби можам да кажам дека е уште потешко“, нагласи Реџепи.

Читателите на Коха Диторе носталгично се потсетуваат на над 20 години на „КОХА Диторе“ во печатената верзија. Цен Деску, еден од нив, вели дека сè уште продолжува да го чита весникот, кој сега е објавен во онлајн верзија. 
„Коха диторе беше богат весник, со познати новинари, кој информираше за мислењата и настаните во Косово и во светот. Ни недостига овој весник и други весници“, рече Деску.  
„КОХА Диторе“ беше првиот и единствен што се спротивстави на вистината на пропагандата во 90-тите. Таа стана примарен извор за Албанците за време на војната и главна светска адреса за информирање за тоа што навистина се случува на Косово. 

Извештаите на весникот ги користеле странските дипломати во преговорите со тогашната југословенска влада. На 9 март 1998 година, специјалниот пратеник на САД за Косово, Роберт Гелбард, му покажа на Слободан Милошевиќ фотографии од масакрот во Преказ, направени од „Коха диторе“. Тој му раскажувал како неговите сили во казнената кампања убиле близу 60 Албанци во Преказ, меѓу кои имало 12 деца, 13 жени и пет постари лица. Вистината документирана од новинарите и фоторепортерите на „Коха диторе“ од воените огништа беше оспорување на антиалбанските постапки на белградскиот режим и молкот на меѓународната заедница. 

На 20 март 1999 година, актуелниот претседател на Србија, Александар Вучиќ, тогашен министер за информации на Милошевиќ, нареди да се затвори весникот и да се казни со парична казна. Весникот не отстапи. Утрото на 24 март, „Коха диторе“ преку напис на насловната страница апелираше до најголемиот воен сојуз во светот: „NATO Air Just do it“. 

Вечерта небото на Косово ќе го запалеа бомбите кои како никогаш досега во историјата покажаа дека западниот и демократски свет е на страната на Албанците, во име на хуманитарното право. Во редакцијата се работеше под одекот на бомбите. Но, следниот ден весникот не излезе бидејќи канцелариите на весникот ги упаднала српската полиција, која го убила и чуварот на редакцијата на весникот Реџеп Рамадани. Српскиот режим не застана тука, ја запали до темел печатницата „КОХА принт“. 

Весникот го продолжи објавувањето еден месец подоцна од една мала канцеларија во Тетово, Македонија, каде што се собраа вработените, сега бегалци.

По војната, весникот ја продолжи својата мисија за брзо и точно информирање на јавноста. Постојано беше оценет како најсигурен и професионален медиум од читателите, медиумските експерти, па дури и од меѓународните институции. 

Весникот „Коха диторе“ од објективни причини престана да печати физички во 2020 година, по избувнувањето на пандемијата COVID-19. Оттогаш е објавен во онлајн верзија.