Κοσσυφοπέδιο «Φυλάκιο» της Ε.Ε

Είναι ένα βαθύ παράδοξο της θέσης της ΕΕ απέναντι στο Κοσσυφοπέδιο - αφενός, για τα τιμωρητικά μέτρα δείχνει μια εξαιρετική ενότητα, αφετέρου, για δεκαεπτά χρόνια δεν κατάφερε να οικοδομήσει μια μοναδική θέση για την ανάγκη για διεθνή αναγνώριση του του Κοσσυφοπεδίου ακόμη και μετά τη νομική γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔΔ), την οποία δήλωσαν προηγουμένως ότι θα σεβαστούν

Τα τιμωρητικά μέτρα της ΕΕ κατά του Κοσσυφοπεδίου, που επιβλήθηκαν το 2023, είναι ένα παρωχημένο και ανησυχητικό θέμα, το οποίο θα αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 9ης Φεβρουαρίου. Παρά το γεγονός ότι τα μέτρα αυτά επιβλήθηκαν από την ΕΕ λόγω των ενεργειών της κυβέρνησης του Κοσσυφοπεδίου στα βόρεια της χώρας, η προσέγγιση της ΕΕ μπορεί να χαρακτηριστεί άδικη και με διπλά μέτρα και σταθμά. Καταρχάς, η ασταθής κατάσταση στο βορρά είναι συνέπεια της συνεχούς επέμβασης της Σερβίας, η οποία αμφισβήτησε ανοιχτά την ΕΕ, τις ΗΠΑ, την KFOR και την EULEX για τη θέσπιση νομιμότητας σε αυτό το τμήμα της χώρας. Αν και σε αυτό το τμήμα του Κοσσυφοπεδίου λειτουργούν παράλληλες δομές, οι οποίες αποτελούν προέκταση της Σερβίας εντός του εδάφους του Κοσσυφοπεδίου, την ευθύνη για αυτό φέρουν άμεσα οι διεθνείς, οι οποίοι ανέχτηκαν το Βελιγράδι στην προσπάθειά του να υπονομεύσει την επιτυχία της Δύσης στο Κοσσυφοπέδιο. Εκτός από τα σωφρονιστικά μέτρα, η ΕΕ κάνει διακρίσεις σε βάρος των πολιτών του Κοσσυφοπεδίου εδώ και δεκαετίες, χωρίς να απελευθερώνει τις βίζες, ενώ οι μισοί πολίτες της ζουν σε χώρες της ΕΕ. Πρόσφατα, αντιτάχθηκε στις προσπάθειες του Κοσσυφοπεδίου για ένταξη στο Συμβούλιο της Ευρώπης (ΣτΕ).

Από την άλλη, παρόλο που η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου είχε δίκιο στις ενέργειές της στο βορρά, δεν κατάφερε να πείσει τις ΗΠΑ και την ΕΕ για την τοποθέτηση Αλβανών δημάρχων σε δήμους με σερβική πλειοψηφία και για αστυνομικές ενέργειες στο βορρά. Αυτή η κατάσταση, που προκλήθηκε από το Βελιγράδι και παρόμοια με την περίοδο της δεκαετίας του '80, όταν η ομάδα των Σέρβων εξτρεμιστών, με επικεφαλής τον Miroslav Sholeviq, δρούσε στο Κοσσυφοπέδιο, είχε τρεις κύριους στόχους: την άμεση επικοινωνία των Σέρβων του Κοσσυφοπεδίου, που σήμαινε την πειθώ. των δικών τους μόνο προς το Βελιγράδι και όχι προς την Πρίστινα. η θυματοποίηση των ντόπιων Σέρβων, παρουσιάζοντάς τους ως διωκόμενους και απειλούμενους από τις κρατικές αρχές του Κοσσυφοπεδίου· και η εξάπλωση του μίσους κατά των Αλβανών, εργαλειοποιώντας τους Σέρβους ενάντια στις κρατικές αρχές του Κοσσυφοπεδίου.

Πέντε λόγοι για τους οποίους οι μετοχές είναι ασταθείς:

Bajska, δοκιμάζει την ΕΕ: Η επίθεση στη Bajska τον Σεπτέμβριο του 2023, μόλις λίγους μήνες μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Οχρίδας, είναι μια σαφής ένδειξη ότι η Σερβία δοκιμάζει τα όρια της ανοχής και τη σοβαρότητα της Δύσης για να δει μέχρι πού μπορεί πάει χωρίς να αντιμετωπίσει σοβαρές συνέπειες. Αυτό το περιστατικό σηματοδότησε την πρώτη φορά μετά το τέλος του πολέμου τον Ιούνιο του 1999 που το Βελιγράδι είχε αναλάβει μια τέτοια στρατιωτική επιχείρηση κατά του Κοσσυφοπεδίου με τόσο ανοιχτό και προγραμματισμένο τρόπο.

Αυτή η πράξη, η οποία μοιάζει με τις τακτικές που χρησιμοποιεί η Ρωσία στην Κριμαία και την Ανατολική Ουκρανία, είναι ξεκάθαρη απόδειξη ότι η Σερβία εξακολουθεί να αποτελεί πηγή αστάθειας στα Δυτικά Βαλκάνια. Η εμπλοκή ενόπλων δομών και η υλικοτεχνική υποστήριξη από το Βελιγράδι για αυτήν την επίθεση υπογραμμίζουν τον καταστροφικό ρόλο της Σερβίας στην περιοχή και προκαλούν τις διεθνείς προσπάθειες για την εδραίωση της ειρήνης και της σταθερότητας.

Η ασυμμετρία της προσέγγισης της ΕΕ: ​​Η επιβολή σωφρονιστικών μέτρων κατά του Κοσσυφοπεδίου, παρά την επίτευξη των Συμφωνιών των Βρυξελλών και της Οχρίδας τον Μάρτιο του 2023, και η διατήρησή τους σε ισχύ ακόμη και μετά τη στρατιωτική επίθεση στη Banjska, αναδεικνύει μια ασύμμετρη και άδικη θέση της Ευρωπαϊκής Ένωση . Αυτή η προσέγγιση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, δεδομένου του ρόλου της ΕΕ ως διευκολυντή της διαδικασίας διαλόγου Κοσσυφοπεδίου-Σερβίας.

Τα τιμωρητικά μέτρα κατά του Κοσσυφοπεδίου όχι μόνο βλάπτουν την αξιοπιστία της ΕΕ ως ουδέτερο μεσολαβητή, αλλά ενισχύουν επίσης τη θέση του Βελιγραδίου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αυτό είναι ένα ξεκάθαρο παράδειγμα διπλών σταθμών, που όχι μόνο δείχνει μια αδικία απέναντι στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά νομιμοποιεί και τις επιθετικές και καταστροφικές πολιτικές του Βελιγραδίου. Αντί να προωθήσουν την ένταξη των Σέρβων στο κρατικό σύστημα του Κοσσυφοπεδίου, αυτά τα μέτρα συμβάλλουν στην αύξηση των εντάσεων και στη δημιουργία ενός ανασφαλούς περιβάλλοντος στην περιοχή, υπονομεύοντας τις προσπάθειες του Κοσσυφοπεδίου να διαλύσει σερβικές παράλληλες και εγκληματικές δομές, που αποτελούν προέκταση της Σερβίας εντός του Κοσσυφοπεδίου. Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, αυτές οι εγκληματικές ομάδες χρηματοδοτούνται από τα κεφάλαια του κράτους της Σερβίας που προέρχονται ως οικονομική βοήθεια από την ίδια την ΕΕ.

Η υποκρισία της αναγνώρισης σερβικών διαβατηρίων: Η αποδοχή από την ΕΕ των παράνομων διαβατηρίων που εκδίδονται από τη Σερβία, τα οποία περιγράφουν το Κοσσυφοπέδιο ως μέρος της σερβικής επικράτειας, συνιστά σοβαρή παραβίαση της κυριαρχίας του Κοσσυφοπεδίου. Αυτή η προσέγγιση όχι μόνο υπονομεύει τις προσπάθειες του Κοσσυφοπεδίου να εδραιώσει την κρατικότητά του, αλλά επίσης ενισχύει τη σερβική αφήγηση σχετικά με τη προσωρινότητα του καθεστώτος του Κοσσυφοπεδίου.

Επιπλέον, αυτή η ενέργεια της ΕΕ δημιουργεί ψευδείς προσδοκίες στους ντόπιους Σέρβους, αφήνοντάς τους να πιστεύουν ότι το σημερινό καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου μπορεί να αλλάξει στο μέλλον. Ταυτόχρονα, μια τέτοια απόφαση αναστέλλει την ένταξη των Σέρβων στο κρατικό σύστημα του Κοσσυφοπεδίου και ταυτόχρονα αποθαρρύνει όλους όσους είναι ήδη μέρος αυτού του συστήματος.

Η αποδοχή αυτών των διαβατηρίων από την ΕΕ, ειδικά από τις χώρες που έχουν αναγνωρίσει το Κοσσυφοπέδιο, είναι εξίσου επιζήμια με την αποδοχή ρωσικών διαβατηρίων για τα κατεχόμενα στην Ουκρανία. Μια τέτοια ενέργεια της ΕΕ δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο, υπονομεύει τους διεθνείς κανόνες και στέλνει το λάθος μήνυμα σχετικά με τον σεβασμό της κυριαρχίας ενός κράτους. Από την άλλη, αυτή η απόφαση της ΕΕ, παραδόξως, πέρασε σχεδόν σιωπηλά από όλα τα κόμματα στο Κοσσυφοπέδιο.

Δυϊσμός της ΕΕ: ​​Η προσέγγιση της ΕΕ προς το Κοσσυφοπέδιο, με ή χωρίς πρόθεση, συμβάλλει στην ενίσχυση της σερβικής πολιτικής για την οικοδόμηση μιας λειτουργικής δυαδικότητας στο Κοσσυφοπέδιο. Αυτό σημαίνει ότι οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου συμμετέχουν ταυτόχρονα στις δομές λήψης αποφάσεων του κράτους του Κοσσυφοπεδίου και συνεχίζουν να διατηρούν τους παράλληλους θεσμούς της Σερβίας εντός της επικράτειάς του.

Οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου χρησιμοποιούν σερβικές πινακίδες και διαβατήρια, ενώ οι δάσκαλοι της σερβικής κοινότητας λαμβάνουν μισθούς από το Υπουργείο Παιδείας του Κοσσυφοπεδίου και ταυτόχρονα από το Υπουργείο Παιδείας της Σερβίας. Συνεργάζονται με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα του Κοσσυφοπεδίου, αλλά εφαρμόζουν τις κατευθυντήριες γραμμές και τα προγράμματα σπουδών του Βελιγραδίου.

Αυτή η προσέγγιση ισχύει και για τους Σέρβους βουλευτές (Lista Serbe) στο Κοινοβούλιο του Κοσσυφοπεδίου, οι οποίοι λαμβάνουν μισθούς από τον προϋπολογισμό του Κοσσυφοπεδίου, αλλά ακολουθούν μια ατζέντα που εκπροσωπεί τα ηγεμονικά συμφέροντα της Σερβίας. Αυτός ο δυϊσμός ενισχύθηκε επίσης από το ψήφισμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο του 2010, το οποίο μαζί με τη συμφωνία για τον αστερίσκο (Φεβρουάριος 2012) άνοιξαν το δρόμο σε μια κατάσταση, η οποία από την οπτική του διεθνούς δικαίου μπορεί να θεωρηθεί και ως μορατόριουμ για ανεξαρτησίας, αφού από αυτή τη στιγμή το Κοσσυφοπέδιο συμφώνησε να παρουσιαστεί στα περιφερειακά φόρουμ ως οντότητα χωρίς κρατικά χαρακτηριστικά. Αν και αυτή η συμφωνία αφορούσε μόνο το επίπεδο των περιφερειακών συναντήσεων στα Δυτικά Βαλκάνια, η ΕΕ εφάρμοσε μονομερώς ένα τέτοιο μοντέλο με το Κοσσυφοπέδιο, ακόμη και στην περίπτωση της επίτευξης της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης (ΣΣΣ). Ως εκ τούτου, όσο ο τρόπος που βρέθηκε η sui generis νομική φόρμουλα για την επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας με το Κοσσυφοπέδιο μπορεί να θεωρηθεί επιτυχής, μπορεί επίσης να θεωρηθεί εμπόδιο για τις μελλοντικές σχέσεις στη διαδικασία ένταξης (υποψήφια θέση και ένταξη) του Κοσσυφοπεδίου. στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχοντας κατά νου ότι οι 22 χώρες της ΕΕ πρέπει να λάβουν υπόψη τις θέσεις των 5 κρατών που δεν έχουν αναγνωρίσει ακόμη την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου.

Η έλλειψη αναγνώρισης του Κοσσυφοπεδίου από τις πέντε ευρωπαϊκές χώρες: Είναι ένα βαθύ παράδοξο της στάσης της ΕΕ απέναντι στο Κοσσυφοπέδιο - αφενός, για τιμωρητικά μέτρα δείχνει μια εξαιρετική ενότητα, αφετέρου, για δεκαεπτά χρόνια δεν κατάφερε να οικοδομούν μια μοναδική στάση για την ανάγκη διεθνούς αναγνώρισης του κράτους του Κοσσυφοπεδίου, ακόμη και μετά τη νομική γνωμοδότηση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔΔ), την οποία δήλωσαν προηγουμένως ότι θα σεβαστούν. Για να γίνουν τα Δυτικά Βαλκάνια μέρος της ΕΕ, τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και οι πέντε χώρες που δεν αναγνωρίζουν πρέπει να είναι έτοιμες να αλλάξουν τη στάση τους απέναντι στο Κοσσυφοπέδιο. Η ΕΕ πρέπει να οικοδομήσει μια μοναδική θέση απέναντι στο Κοσσυφοπέδιο, ειδικά όταν το Κοσσυφοπέδιο έχει ευθυγραμμιστεί μονομερώς με την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας της ΕΕ. Μια τέτοια ενέργεια θα αποτελούσε τη σημαντικότερη γεωπολιτική επένδυση της ΕΕ στην περιοχή.

Αντίθετα, η θέση των πέντε ευρωπαϊκών χωρών για τη μη αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου βλάπτει τις ιστορικές φιλοδοξίες και τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό του Κοσσυφοπεδίου περισσότερο από τη μη αναγνώριση από τη Σερβία, η οποία, αν άλλαζε αυτή η θέση, θα έχανε κάθε ευκαιρία να εμποδίσει το ευρώ. -Ατλαντική ολοκλήρωση του Κοσσυφοπεδίου. Όσο συνεχίζεται αυτό το status quo, είναι άσκοπο να περιμένουμε κοινή πρόοδο προς την υλοποίηση του οράματος μιας πλήρως εξευρωπαϊσμένης περιοχής.

Η έλλειψη βούλησης και αποφασιστικότητας της ΕΕ να επιτύχει τους στόχους της φαίνεται ξεκάθαρα στην προσέγγιση των Βρυξελλών στη Συμφωνία και το Παράρτημα της Οχρίδας, η αποδοχή των οποίων λέγεται ότι θα οδηγήσει σε αναγνώριση από τις πέντε μη αναγνωρισμένες χώρες της ΕΕ. Ωστόσο, δύο χρόνια μετά, τίποτα δεν άλλαξε, εκτός από την προσθήκη αιτημάτων για τη δημιουργία Συνδέσμου Δήμων με Σερβική Πλειοψηφία, θέμα που συνοδεύεται από διεθνή πίεση ανάλογη με αυτή που ασκείται για τη δημιουργία του Ειδικού Δικαστηρίου. Ένα πράγμα υποσχέθηκε ότι η αναγνώριση από τις πέντε χώρες της ΕΕ θα συμβεί. Όμως, 2 χρόνια μετά, τα πράγματα έμειναν ίδια, μόνο που αυξήθηκαν τα αιτήματα για την Ένωση Δήμων με Σερβική Πλειοψηφία, θέμα που συνοδεύεται από διεθνείς πιέσεις ανάλογες με αυτές για τη δημιουργία του Ειδικού Δικαστηρίου. που συνοδεύεται από διεθνή πίεση παρόμοια με αυτή που ασκείται για τη δημιουργία του Ειδικού Δικαστηρίου. Συμπτωματικά, στην ίδια γραμμή βρίσκονται και οι πέντε μη αναγνωρίσιμες ευρωπαϊκές χώρες, Ρωσία και Σερβία, οι οποίες θεωρούν τον Σύνδεσμο ως κορυφαία προτεραιότητα στην επόμενη φάση του διαλόγου στις Βρυξέλλες.

Ένα ενδεικτικό παράδειγμα αυτού του παραλογισμού στην ευρωπαϊκή πολιτική μη συνοχής είναι η απόφαση της Ισπανίας να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη λίγες εβδομάδες μετά τη μεγάλη τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ. Μια τέτοια απόφαση έλαβε χώρα εκτός οποιασδήποτε πολιτικής διαδικασίας, ενώ στην περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου η Μαδρίτη τοποθετείται υπέρ των «επιχειρημάτων» και της θέσης της Μόσχας, του Βελιγραδίου, της Τεχεράνης και άλλων πρωτευουσών. Αυτή η στάση μη αναγνώρισης των πέντε κρατών μελών της ΕΕ όχι μόνο υπονομεύει την αξιοπιστία της ΕΕ ως μπλοκ που βασίζεται σε κοινές αξίες, αλλά αποδεικνύει επίσης ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν εγκαταλείψει τις αρχές στις οποίες ιδρύθηκε και η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να υπάρχει. (Συνεχίζεται)