-
Από:
Μπεσάρτε Ελσάνι
- 19 Φεβρουαρίου 2025 13:37 π.μ
- Μοιράστε σε:
«Δεν υπάρχει τέτοιο μέρος στη χώρα μου» αντήχησε στο τέλος της συναυλίας της Φιλαρμονικής του Κοσσυφοπεδίου το βράδυ της Δευτέρας για τη 17η επέτειο της Ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου, καθώς αστραφτερά χαρτιά με τα χρώματα της σημαίας έσκασαν στον αέρα. Αυτό ήταν το κορυφαίο μήνυμα, του οποίου προηγήθηκε ένα ταξίδι πρεμιέρας από ντόπιους συνθέτες, που μέσα από ήχους μεταφέρουν την ιστορία της χώρας. Υπό τη διεύθυνση του Baki Jashari, το αριστοτεχνικό παίξιμο του Shkëlzen Baftiari στο πιάνο και την εκπληκτική ερμηνεία της μέτζο-σοπράνο Flaka Goranci, από τις πρεμιέρες του Mark Kaçinari, μέχρι εκείνες των Blond Krasniqi, Liburn Jupolli και Korab Shaqiri, άνοιξαν κεφάλαια εποχών και γεγονότων που έχουν αφηγηθεί μέσα από ήχους.
Με έργα που επιστρέφουν στα τοπία του πολέμου, στις τραγωδίες των αλβανικών οικογενειών και που φέρνουν την κλασική μουσική παράδοση της χώρας, η Φιλαρμονική του Κοσσυφοπεδίου γιόρτασε τη 17η επέτειο της Ανεξαρτησίας. Η καθιερωμένη συναυλία που έρχεται κάθε χρόνο την ιστορική ημερομηνία της χώρας έφερε στην «Κόκκινη Αίθουσα» του Παλατιού Νεολαίας και Αθλητισμού, ένα ουσιαστικό ρεπερτόριο γεμάτο μηνύματα. Το τελευταίο, συνοδευόμενο από περίπου 120 ερμηνευτές στη σκηνή, αφορούσε την αγάπη για την πατρίδα.
Με νέα έργα, αλλά υπό παλιές συνθήκες, η Φιλαρμονική του Κοσσυφοπεδίου έδειξε το μεγαλείο του θεσμού την ιστορική ημερομηνία. Εκτός από τον επαγγελματισμό των μουσικών που επιδεικνύεται σε κάθε συναυλία του θεσμού, αυτή τη φορά καταδείχτηκε και οι δυνατότητες των νέων συνθετών της χώρας. Τρία έργα έκαναν πρεμιέρα, μαζί με αυτό του Mark Kaçinari.
Η συναυλία ήταν πιο πανηγυρική από ότι συνήθως. Στην αρχή ακούγεται ο ύμνος του Κοσσυφοπεδίου, έργο του συνθέτη Mendi Mengjiqi. Με επικεφαλής τον μαέστρο Baki Jashari, το καλλιτεχνικό μέρος ξεκίνησε με την «Illyrian Suite» του Mark Kaçinari. Το έργο έκανε πρεμιέρα με αφορμή τα 90ά γενέθλια του αείμνηστου συνθέτη.
Ο μαέστρος και συνθέτης Baki Jashari, που ήταν στο τιμόνι αυτής της συναυλίας, είπε ότι αυτό το έργο ήταν μια από τις τέσσερις πρεμιέρες που αποτελούν τη μοναδικότητα της συναυλίας.
Χρόνο με το χρόνο, η φυσιογνωμία του προγράμματος αλλάζει, αλλά αυτή τη φορά η μοναδικότητα του προγράμματος ήταν τα έργα πρεμιέρας Κοσοβάρων συνθετών, ξεκινώντας από τον αείμνηστο Mark Kaçinari με το «Illyrian Suite» που πρωτοπαρουσιάστηκε σε ενορχήστρωση του συνθέτη Krist Lekaj».
Κάθε έργο έχει φέρει ένα μοναδικό πνεύμα. Το επόμενο κεφάλαιο ήταν το έργο «Φαντασία για πιάνο και ορχήστρα» του Blond Krasniqi, όπου σολίστ ήταν ο πιανίστας Shkëlzen Baftiari. Το σύντομο σόλο έργο του είναι η εισαγωγή του έργου. Είναι μια ξέφρενη είσοδος που σβήνει και επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά. Σε αυτό το σύγχρονο έργο, η τοποθέτηση των ήχων του πιάνου αντηχεί στο πνεύμα της τζαζ και επικοινωνεί όμορφα με την άρπα.
Ο συγγραφέας αυτού του έργου, Blond Krasniqi, έχει ανακοινώσει ότι υπάρχει ένα μοτίβο στην αρχή που αναπτύσσεται σε όλο το έργο.
«Έγραψα το έργο το 2017-2018, δύο χρόνια έντονης, πολύ επίπονης δουλειάς. Ως προς τη φόρμα είναι «Φαντασία για πιάνο και ορχήστρα», οπότε ο πιανίστας έχει τον κύριο ρόλο.
Ο Krasniqi είπε ότι το έργο εκτελέστηκε θαυμάσια.
«Ήμουν και εγώ στις πρόβες, μου άρεσε πολύ. Καταρχήν συγχαίρω τον πιανίστα Shkëlzen Baftiari, τον μαέστρο Baki Jashari και ολόκληρη τη Φιλαρμονική. «Δεν περίμενα τόσο καλή εμφάνιση».
Στην ερμηνεία αυτού του έργου, ο Shkëlzen Baftiari εμφανίστηκε ως σολίστ με την Ορχήστρα μετά από οκτώ χρόνια. Το 2017 ήταν ο σολίστ κλεισίματος του φεστιβάλ «Chopin Piano Fest», το οποίο παραδοσιακά πραγματοποιεί πλέον την τελευταία του συναυλία σε συνεργασία με τη Φιλαρμονική του Κοσσυφοπεδίου.
Σύμφωνα με τον πιανίστα από τη Βόρεια Μακεδονία, ο συγγραφέας του έργου έχει δείξει μουσική ωριμότητα σε αυτό.
«Όταν ο Blondi έγραψε αυτό το έργο ήταν φοιτητής, αλλά δείχνει μεγάλη ωριμότητα στο έργο, δείχνει μεγάλη μουσικότητα. Το κομμάτι για πιάνο είναι προκλητικό, αλλά ο ίδιος έχει παίξει και πιάνο και είναι κατάλληλο για το χέρι, αν και πολύ δύσκολο. Για έναν πιανίστα, είναι εύκολο να μάθεις και ευχάριστο να παίζεις. «Επίσης, το ορχηστρικό μέρος είναι όμορφα, τέλεια γραμμένο».
Πρεμιέρα έκανε και το συμφωνικό ποίημα «Mizer - Reçak» του Liburn Jupolli. Το πρώτο θέμα του έργου, με τίτλο «The Morning Siege», φέρνει μια κατάσταση γεμάτη ένταση στην οποία αναφέρονται τα ονόματα των θυμάτων, φέρνοντας μαζί τους εικόνες διαδοχικών πτώσεων μέσω της φωνής και του ήχου. Ασταμάτητες είναι οι ατάκες, που απεικονίζονται από τους δυνατούς ήχους των ντραμς στο μουσικό κομμάτι που ο συνθέτης Jupolli έχει ονομάσει "Grenade and Raids".
Στο «The Execution of Banush», με τη συμφωνία των ήχων έρχονται εικόνες της μακάβριας πράξης. Μετά από έναν συγκλονιστικό θόρυβο, έρχεται η σιωπή. Και τότε οι ήχοι μιλούν για τον πόνο που επιδεινώνεται κάθε φορά. Μοιάζει σαν ένα είδος ηρωισμού για τους πεσόντες όταν η Χορωδία επαναλαμβάνει τα ονόματα των θυμάτων της σφαγής του Recak. Ο τονισμός της φωνής μοιάζει με τους συμβολισμούς των φολκλορισμών στην περίπτωση του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά στο έργο του Jupolli ανατρέπονται στο τέλος και αποτελούν τη μέγιστη αντίθεση με τον πόνο. «Η καταστροφή του χωριού και του σπιτιού του Σαντίκ Οσμάνι», «Η τραγική στήλη» και «Η σφαγή στο λάκκο του Μπεμπούς» ήταν οι τίτλοι των τελευταίων μερών του έργου «Mizer - Reçak».
Ήταν εξαιρετικά συναισθηματικό. Ο μαέστρος Jashari είπε ότι με αυτό το έργο, σε μια εορταστική συναυλία, τιμήθηκαν τα θύματα του πολέμου.
«Το δυνατό έργο ήταν το «Mizer - Reçak» του Liburn Jupolli, όπου φυσικά δεν ήταν σύνηθες για συναυλίες όπου γιορτάζουμε με εορταστική μουσική να υπάρχει ένα δραματικό έργο που περιγράφει τη φρίκη της σφαγής του Reçak, όπου η Φιλαρμονική Χορωδία έχει τον ρόλο να προφέρει όλα τα ονόματα όσων έπεσαν εκεί, και αυτό φυσικά το κάνει πολύ συγκινητικό». Σημαίνει ότι παρόλο που γιορτάζουμε την Ανεξαρτησία και νιώθουμε χαρά και περηφάνια, φυσικά δεν μπορούμε ποτέ να ξεχάσουμε τα θύματα σε όλη την ιστορία μας. «Γι’ αυτό βρήκε κι αυτό το έργο εδώ τη θέση του και άλλαξε τη φυσιογνωμία του προγράμματος».
Ένα είδος φόρου τιμής στα θύματα ήταν και το «Dies Irae» από το «Messa da Requiem» του Τζουζέπε Βέρντι. Ένα εξαιρετικά δυνατό χορωδιακό κομμάτι, ένας ύμνος του ιερού ρεπερτορίου και μια από τις πιο γνωστές μελωδίες αυτού του τύπου τραγουδιού.
Μια άλλη εικόνα της δημιουργίας κλασικής μουσικής από ντόπιους συνθέτες ήταν η καντάτα «I miri i motrës» του Korab Shaqiri, που ήταν άλλη μια πρεμιέρα αυτής της συναυλίας. Στο έργο για σολίστ, χορωδία και ορχήστρα, η μέτζο-σοπράνο
Η Flaka Goranci έχει δώσει ιδιαίτερη συγκίνηση στην ιστορία της. Σε στίχους του Ilir Shaqiri, το έργο πραγματεύεται την τραγωδία σε έναν Αλβανικό γάμο.
Ο μαέστρος και συνθέτης Baki Jashari θεωρεί το θέμα του έργου ως μέρος της αλβανικής ιστορίας.
«Μια πολύ ενδιαφέρουσα καντάτα, που πηγάζει από την παράδοση της αλβανικής μουσικής, από τα χαρακτηριστικά που ξεχωρίζουν τον λαό μας από τους άλλους λαούς». Η σολίστ Flaka Goranci έπαιξε έξοχα τον ρόλο της αδερφής που φυσικά θρηνεί τον αδερφό της λόγω της τραγωδίας που συμβαίνει την ίδια μέρα του γάμου τους. «Αυτό το ιστορικό θέμα είναι επίσης μέρος των αποσκευών των εξελίξεων μας, των παραδόσεων μας».
Το "Vendi im" του Valton Beqiri, που συντέθηκε με θέμα το τραγούδι του Rashid Krasniqi "Mallëngjimi", ολοκλήρωσε τη συναυλία. Η έκρηξη του αστραφτερού χαρτιού στα χρώματα της σημαίας του Κοσσυφοπεδίου ήταν το τελευταίο σημάδι της συναυλίας. Ούτε ήταν πιο μαγευτικό από τον ήχο του τελευταίου στίχου που ερμηνεύτηκε, ούτε μπορεί να επισκιαστεί από τις κακές συνθήκες στις οποίες λειτουργεί η Φιλαρμονική του Κοσσυφοπεδίου εδώ και 17 χρόνια, που πάντα σηματοδοτεί κάθε αργία ή ιστορική ημερομηνία.
