Zbulohet sekreti i enzimës së jetëgjatësisë, telomerasa, që vepron duke prodhuar pjesë të përsëritura të segmenteve të ADN-së në ekstremet e kromozomeve, një mekanizëm që përshkruhet në revistën shkencore “Embo Journal” dhe që mund të jetë në themel të një gjenerate të re ilaçesh kundër plakjes.

Sipas studimit të ri, studiuesit e Universitetit Shtetëror të Arizonës të drejtuar nga Julian Chen kanë individualizuar një sinjal ndalese tek kjo enzimë, që është si një frenë dore që ngrihet dhe që pengon telomerasan të vazhdojë të shtojë këto pjesë ADN-je në pafundësi.

Çdo qelizë mund të ndahet vetëm në një numër të limituar, ndonëse të konsiderueshëm, herësh. Jetëgjatësia e tyre lidhet me gjatësinë e ekstremeve të kromozomeve, që quhen telomere. Këto zona mbrohen nga kapakë specialë që krijohen nga sekuenca të shkurtra ADN-je që ndërthuren pas çdo ndarjeje qelizore, transmeton atsh. Një proces që funksionon njësoj si një orë e brendshme, një lloj numërimi mbrapsht për qelizat deri në pikën që ekstremet e kromozomeve mbeten të zhveshura, duke aktivizuar një seri destabilizimesh të ADN-së që sjellin vdekjen qelizore.

Pikërisht në këtë nivel hyn në lojë enzima e jetëgjatësisë. Ku numërimi mbrapsht, në fakt, mund të ngadalësohet falë telomerasas, që shton disa prej sekuencave të ADN-së që janë humbur nga telomeret. Në këtë mënyrë, mund të shtohet jeta mesatare e qelizave dhe në teori ajo e krejt organizmit.

Sipas Chenit, “të gjendet një mënyrë për të hequr frenën e dorës nga telomerasa mund të ndryshojë procesin e plakjes qelizore”.

“Por duhet bërë shumë kujdes, sepse në qelizat tumoriale kjo enzimë mund të bëhet një aleat i rrezikshëm, duke i bërë potencialisht të pavdekshme”, paralajmërojnë studiuesit.