Botë

ISIS po riforcohet në Irak

Ka indikacione në rritje që grupi i Shtetit Islamik (IS) po riorganizohet në Irak, dy vjet pasi humbi territoret të tij në vend.

Zyrtarët e inteligjencës kurde dhe perëndimorë i kanë thënë BBC-së se prania e IS në Irak është në një ngritje të sofistikuar dhe sulmet e IS janë në rritje, transmeton “Shekulli”. Militantët tani janë më të aftë dhe më të rrezikshëm se al-Kaeda, sipas Lahur Talabany, një zyrtar i lartë kundër-terrorizmit kurd.

“Ata kanë teknika më të mira, taktika më të mira dhe shumë më shumë para në dispozicion të tyre”, tha ai. “Ata janë në gjendje të blejnë automjete, armë, pajisje ushqimore dhe pajisje. Teknologjikisht ata janë më të kursyer. Është më e vështirë t’i largosh ato. Kështu që, ata janë si al-Kaeda në fillimet e tyre”. Shefi i inteligjencës së veteranëve dha vlerësimin e tij të ashpër. Në bazën e tij në Sulaimaniya, i vendosur në kodrat e rajonit të Kurdistanit në Irakun e Veriut, ai pikturoi një fotografi të një organizate që ka kaluar 12 muajt e fundit duke u rindërtuar nga rrënojat e kalifatit.

“Ne shohim që aktivitetet po rriten tani, dhe ne mendojmë se faza e rindërtimit ka mbaruar”, tha z. Talabany, i cili kryeson Agjencinë Zanyari, një nga dy agjencitë e inteligjencës në Kurdistanin nw Irak. Ai thotë se një lloj tjetër i IS është shfaqur, i cili nuk dëshiron më të kontrollojë asnjë territor për të mos qenë një objektiv. Përkundrazi – si paraardhësit e tyre në al-Kaeda para tyre-ekstremistët kanë shkuar nën tokë, në Malet Hamrin të Irakut. “Ky vend është qendër për ISIS grupin e Shtetit Islamik”, tha Z. Talabany. “Wshtë një varg i gjatë malesh dhe është shumë e vështirë për ushtrinë e Irakut për t’u kontrolluar. Ka shumë strehë dhe shpella”. Ai paralajmëroi se IS do të ushqehej nga trazirat e tanishme në kryeqytetin irakian, Bagdad, dhe do të shfrytëzonte ndjenjën e tjetërsimit midis myslimanëve të tyre sunitë – një komunitet e pakicëa. Në Irak, ky është një model i njohur dhe i përgjakshëm. “Nëse kemi trazira politike”, tha ai, “kjo është parajsa ose Krishtlindjet vijnë herët për ISIS”.

Rritja e renditjeve

Militantët po përfitojnë gjithashtu nga marrëdhëniet e tensionuara midis Bagdadit dhe qeverisë rajonale të Kurdistanit, pas një referendumi të pavarësisë kurde në vitin 2017. Tani ekziston një zonë e gjerë e tokës së askujt në Irakun verior midis forcave kurde të sigurimit të Peshmergeve dhe homologëve të tyre irakianë. Sipas Z. Talabany, të vetmit që patrullojnë në këtë fushë janë IS. Në një zonw me rërë në një kodër me pamje nga qyteti i Gwer, Gjeneral Major Sirwan Barzani ka një pamje komanduese të tokës së këtij njeriu dhe një shprehje shqetësuese.

Komandanti kurd i Peshmergeve thotë se IS tani ka mbretëruar falas në këtë territor të pakontrolluar. “Në deltën midis lumenjve të Zabit të Madh dhe Tigris mund të themi se ata janë përgjithmonë atje”, tha ai. “Ka shumë aktivitete nga IS në zonën afër Tigris. Ditë për ditë ne mund të shohim lëvizjen e ISIS-it, dhe aktivitetet”. Sipas raporteve të inteligjencës së Peshmergeve, radhët e IS në zonë kohët e fundit janë përforcuar nga rreth 100 luftëtarë që kaluan kufirin nga Siria, përfshirë disa të huaj me veshje vetëvrasës. Ishte nga kjo kodër në zonwn e Gwer që Peshmergwt filluan sulmin e tyre të parë kundër IS në gusht tw vitit 2014.

Gjenerali kryesor – dhe të tjerët këtu – thonë se historia po përsëritet vetë. “Unë mund ta krahasoj vitin 2019 me vitin 2012”, tha ai, “kur ata ishin duke filluar, duke u organizuar vetë dhe duke marrë taksa nga njerëzit. Nëse situata vazhdon ashtu siç është, në vitin 2020 ata do të riorganizohen më shumë, do të jenë më të fuqishëm dhe do të kryejnë sulme të tjera”.

Zyrtarët e inteligjencës kurde vlerësojnë se IS është 10,000 e fortë në Irak ndërmjet 4,000 dhe 5,000 luftëtarë, dhe një numër të ngjashëm qelizash të fjetura dhe simpatizantë. Komuniteti ndërkombëtar duhet të shqetësohet, sipas Lahur Talabany. “Janw më të rehatshme prandaj vijnë këtu”, thotë ai, “atje më ata do të mendojnë për operacione jashtë Irakut dhe Sirisë”.

Vazhdimi i presionit

Komandanti i lartë ushtarak amerikan në terren në Irak thotë se IS po përpiqet të rikrijojë veten, por kwsaj here po përballet me një reagim të ndryshëm nga forcat e sigurisë Irakiane dhe Kurde. Sipas gjeneral William Seely, Komandant i Task Force nw Irak, këto forca janë të përgatitura më mirë sesa në vitin 2014, kur IS fitoi kontrollin e Irakut dhe mori Mosulin, qytetin e tij të dytë më të madh, praktikisht të paprekur. “ISF forcat e sigurisë irakiane dhe Peshmergwt nuk janë të njëjtat forca qw kur ra Mosuli”, tha Brig Gen Seely. “Ne kemi qenë këtu duke shtuar trajnimin e tyre. ISF po e mban këmbën e tyre në pedale për të siguruar që vrulli kundër Daesh [IS] tw mbetet i qëndrueshëm”. Ai citon mesin e tetorit deri në mes të nëntorit, në të cilin ISF kreu 170 “operacione pastrimi” dhe shkatërroi pothuajse 1.700 komponentë për pajisje shpërthyese të improvizuara. Ai thotë se luftëtarët e IS tani fshihen në shpella dhe në shkretëtirë “në kushte që askush nuk mund t’i trajtojë për një kohë të gjatë”, dhe ata nuk mund të lëvizin në formacione të mëdha. “Më i madhi që kam parë në gjashtë muajt e mi këtu është 15, thotë ai, duke shtuar se edhe një luftëtar i ISIS është shumë. Tani për tani ekstremistët janë të kufizuar në hije – duke dalë natën për të kryer sulme të goditura dhe të drejtuara. Por Iraku ka parë që terrori të rritet nga këto fillime më parë, dhe disa këtu frikësohen se po vjen një kërcënim i ri, për rajonin dhe perëndimin.